Nếu đi tiểu quá 8 lần trong vòng 24h chứng tỏ bạn đang mắc phải chứng bệnh đi tiểu nhiều. Tình trạng tiểu nhiều lần trong ngày có thể do thói quen xấu gây nên. Trong nhiều trường hợp, đây còn là triệu chứng bệnh lý cần phải được điều trị sớm. Đi tiểu nhiều lần là bệnh gì?
Hội Niệu học quốc tế cho rằng, người lớn bình thường sẽ thải ra từ 1 – 1,7 lít nước tiểu mỗi ngày:
Nam giới khoảng 1,2 – 1,7 lít
Nữ giới khoảng 1,1 – 1,5 lít
Vì vậy, những người không dùng thuốc lợi tiểu, không uống nhiều nước mà có lượng nước tiểu trên 2 lít mỗi ngày, đi tiểu nhiều hơn 8 lần trong ngày với lượng nước tiểu ít đều được gọi là tiểu nhiều. Con số này chưa phải là tuyệt đối vì ở mỗi người có sự khác nhau về sự ảnh hưởng tới số lần đi tiểu. Chẳng hạn như, uống nhiều rượu bia, cafe sẽ khiến cho bàng quang bị kích thích và đi tiểu nhiều hơn.
Nguyên nhân đi tiểu nhiều
Đi tiểu nhiều lần cả ban ngày và ban đêm thường do những nguyên nhân sau:
Nguyên nhân tiểu nhiều do mắc các bệnh lý
Nhiễm trùng đường tiết niệu: Do bàng quang bị các loại vi khuẩn xâm nhập gây nên chứng tiểu nhiều.
Suy thận mạn tính: Suy thận giai đoạn đầu người bệnh thường đi tiểu đêm và tiểu nhiều, kèm theo triệu chứng mệt mỏi, nước tiểu có bọt.
Mắc bệnh sỏi thận hoặc tiết niệu có dị vật gây cọ xát và chèn ép cổ bàng quang, từ đó khiến cho người bệnh tiểu nhiều. Người bệnh sẽ có biểu hiện tiểu khó, tiểu buốt, nước tiểu có máu, đau lưng…
Đái tháo đường: Đi tiểu nhiều là dấu hiệu đầu tiên của bệnh tiểu đường và cũng là dấu hiệu cảnh báo bệnh gây biến chứng cho bàng quang.
Bệnh thần kinh, đột quỵ: Thần kinh sẽ gây rối loạn sự hoạt động của bàng quang và dẫn tới đi tiểu nhiều.
Ung thư bàng quang: Khi đó khối u sẽ gây chảy máu hoặc chèn ép bàng quang và tiểu nhiều.
Ngoài ra, đi tiểu nhiều cũng là triệu chứng của các bệnh lý như viêm bàng quang kẽ, tuyến tiền liệt bị phì đại, huyết áp cao…
Đi tiểu nhiều không phải bệnh lý
Tuổi tác: Độ tuổi càng lớn thì chức năng thận càng hoạt động kém và đó cũng là lý do người già thường đi tiểu nhiều vào ban đêm.
Thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống không lành mạnh: Dùng các loại đồ uống như cà phê, bia, rượu, uống nhiều nước, ăn nhiều nước canh vào buổi tối… gây tiểu nhiều vào ban đêm.
Sử dụng các loại thuốc lợi tiểu: Chữa suy thận, xơ gan, cao huyết áp, phù thũng do tim bằng thuốc lợi tiểu là nguyên nhân gây tiểu nhiều.
Do tâm lý: Thường xuyên mất ngủ, tâm trạng căng thẳng và stress được xác định gây đi tiểu nhiều cả ngày và đêm.
PGS.TS-TTND Đinh Ngọc Sỹ – Phó chủ tịch tổng hội Y học Việt Nam cho biết: “Nữ giới thường dễ mắc các bệnh về tiết niệu hơn so với nam giới, nguyên nhân thường do cấu tạo cơ quan sinh dục, đường tiết niệu ngắn, quá trình mang thai, sinh con, ảnh hưởng của nội tiết tố nữ và do yếu tố tuổi tác. Khi bị chứng đi tiểu nhiều khiến cho chị em cảm thấy ngại ngùng và gây ảnh hưởng tới công việc và sinh hoạt hàng ngày.” Một số nguyên nhân phổ biến gây tiểu nhiều lần ở nữ giới:
Bàng quang tăng hoạt: Đây được xác định là nguyên nhân gây đi tiểu nhiều lần trong ngày ở nữ giới, do sự hoạt động quá mức của bàng quang. Thường gặp ở phụ nữ qua nhiều lần sinh đẻ hoặc do nội tiết tố thay đổi trong thời kỳ mãn kinh.
Mang thai: Khi trọng lượng của thai nhi tăng lên sẽ gây chèn ép bàng quang và khiến bà bầu đi tiểu nhiều lần trong ngày.
Đi tiểu nhiều lần trong ngày ở nam giới
Nam giới có thói quen dùng những thực phẩm có tính lợi tiểu (rượu, bia, cafe…) gây ảnh hưởng tới chức năng lọc và bài tiết của thận. Khi đó dẫn tới hiện tượng đi tiểu nhiều lần cả ngày và đêm. Ngoài ra, tiểu nhiều lần ở nam giới có thể do chấn thương ở vùng bìu hoặc tinh hoàn gây nên.
Trẻ đi tiểu nhiều lần
Đi tiểu nhiều lần ở trẻ được xác định do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu như trẻ có thói quen uống nhiều nước và tiểu nhiều lần thì chỉ cần thay đổi là cải thiện được tình trạng bệnh. Tuy nhiên, một số trường hợp trẻ đi tiểu nhiều có thể do đái tháo nhạt, tiểu đường, nhiễm trùng tiểu, dị tật bẩm sinh hệ niệu, hội chứng bàng quang kích thích… khi đó trẻ sẽ có triệu chứng tiểu nhiều kèm theo nước tiểu đục, có máu, tiểu buốt.
Nếu trẻ đi tiểu quá 15 lần mỗi ngày được xác định là mắc chứng tiểu nhiều, cũng có trường hợp trẻ đi tiểu nhiều hơn 30 lần trong ngày. Mỗi lần đi tiểu với số lượng ít, nhỏ giọt và không thành dòng.
Các bé trai đi tiểu nhiều thường do vấn đề về quy đầu, tuyến tiền liệt, tinh hoạt cản trở sự lưu thông của nước tiểu, gây rối loạn sự hoạt động của hệ bài tiết.
Còn ở các bé gái đi tiểu nhiều lần có thể do bất thường ở bộ phận sinh dục, chủ yếu là do viêm nhiễm hệ tiết niệu và gây đi tiểu nhiều.
Trẻ sơ sinh đi tiểu nhiều lần có thể do bị sùi mào gà, mắc bệnh herpes sinh dục, lậu bẩm sinh, nhiễm khuẩn nấm trong quá trình sinh thường. Ở những trẻ bị đi tiểu nhiều do những nguyên nhân này sẽ gây nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng.
Triệu chứng đi tiểu nhiều được nhận biết như thế nào?
Những triệu chứng tiểu nhiều thường gặp phải kể tới:
Không hết được lượng nước tiểu trong bàng quang, tiểu ngắt quãng hoặc dòng tiểu bị ngưng đột ngột.
Không tự chủ được chứng đi tiểu, khi đó người bệnh không thể kiểm soát được dòng tiểu dẫn tới dòng tiểu bị rò rỉ và không thành từng dòng.
Đi tiểu gấp, có cảm giác khó chịu và chèn ép ở bàng quang khiến cho người bệnh muốn đi tiểu ngay lập tức.
Rối loạn đi tiểu, người bệnh sẽ có cảm giác nóng bừng hoặc đau rát khó chịu sau khi đi tiểu.
Tiểu ra máu, có thể với số lượng ít hoặc tiểu ra nhiều máu, xuất hiện máu cục.
Chứng đi tiểu nhiều vào ban đêm kèm theo không tự chủ được dòng tiểu như đái dầm.
Tiểu rắt sau khi đi tiểu xong nước tiểu vẫn chảy giọt và có cảm giác tức bàng quang khi bắt đầu tiểu.
Đi tiểu nhiều có tốt không?
Tiểu tiện vốn là cơ chế tự nhiên của cơ thể, có tác dụng đào thải các độc tố được lọc từ thận. Thế nhưng đi tiểu nhiều có tốt không? Thực tế đi tiểu nhiều, nhất là tiểu đêm là không tốt. Hiện tượng tiểu nhiều có thể do mắc phải những vấn đề về thận hoặc do thói quen không khoa học.
Do thói quen như uống nhiều nước, nhiều sữa, uống rượu bia, dùng thuốc lợi tiểu và các loại trái cây, thực phẩm có nhiều nước. Hoặc do mắc bệnh về thận gây ảnh hưởng tới tình trạng đi tiểu, triệu chứng là tiểu buốt, tiểu rắt do suy thận, thận hư, viêm bàng quang.
Vì vậy, để xác định xem đi tiểu nhiều có tốt không bạn nên đi khám để được bác sĩ chỉ định làm xét nghiệm và có kết luận chính xác. Bên cạnh đó, nếu thấy có triệu chứng tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu rắt, nước tiểu có màu đục, buồn nôn, cơ thể xanh xao, mệt mỏi… cần đi khám ngay.
Chữa đi tiểu nhiều lần trong ngày bằng thuốc dân gian
Quan điểm về Đông y cho rằng, người bị tiểu nhiều lần trong ngày, lượng nước tiểu ít, cảm giác đau khi đi tiểu thì thuộc lâm chứng (nghĩa là phải rặn nhiều khi đi tiểu và bị đau buốt). Khi tiểu nhiều mà có lượng nước tiểu lớn thuộc chứng tiêu khát. Nếu bàng quang bị thấp nhiệt, can uất khí trệ và tỳ thận làm hư bàng quang khí bất gây nên.
Đỗ giá xanh chữa đi tiểu nhiều
Giá đỗ có tính thanh nhiệt, giải độc, chống viêm nhiễm và kháng khuẩn rất tốt, nên thường được dùng trong điều trị tiểu rắt, tiểu nhiều lần trong ngày hiệu quả. Người bệnh có thể luộc giá đỗ lấy nước và pha cùng với đường để uống trong ngày. Mỗi ngày uống khoảng 4-5 lần không chỉ giảm chứng đi tiểu nhiều mà còn điều trị được bệnh tiểu rắt.
Bài thuốc dân gian chữa đi tiểu nhiều từ râu ngô
Là thảo dược từ thiên nhiên, râu ngô có tác dụng chữa sỏi tiết niệu, viêm bàng quang, viêm thận đây là nguyên nhân gây tiểu buốt, tiểu rắt. Dùng kết hợp râu ngôi với kim tiền thảo giúp cải thiện chứng đi tiểu nhiều. Người bệnh có thể nấu nước của hai loại thảo dược này và dùng để uống thay trà hàng ngày.
Đậu đỏ chữa chứng tiểu nhiều, tiểu buốt
Một bài thuốc hay chữa đi tiểu nhiều khác được nhiều người bệnh tin tưởng áp dụng đó là dùng đậu đỏ kết hợp với mề gà. Chuẩn bị 2 chiếc mề gà sơ chế sạch sẽ và cho vào ninh cùng với đậu đỏ thật nhừ, dùng để ăn hàng ngày giúp khắc phục chứng tiểu nhiều lần.
Chữa đi tiểu nhiều với thịt baba
Chuẩn bị 1 con baba và 1-2 nhánh gừng nhỏ. Sau khi sơ chế các nguyên liệu trên bạn cho vào hấp chín và thêm chút gia vị là thưởng thức được. Sử dụng bài thuốc dân gian chữa đi tiểu nhiều này 2 – 3 lần trong ngày.
Kỷ tử chữa tiểu nhiều lần trong ngày
Vị thuốc này có công dụng tráng dương, bổ thận và tốt cho gân cốt nên giúp điều trị chứng đi tiểu nhiều hiệu quả. Người bệnh đun nước câu kỷ tử uống 2-3 lần mỗi ngày, sử dụng kiên trì khoảng 3 – 4 ngày sẽ thấy cải thiện tình trạng bệnh đáng kể.
Bài thuốc chữa đi tiểu nhiều bằng dạ dày lợn
Chuẩn bị 1 chiếc dạ dày lợn khoảng 600g, 150g gạo tẻ. Đầu tiên sơ chế sạch sẽ dạ dày và luộc chín rồi vớt ra cho ráo nước. Sau đó, thái nhỏ dạ dày và cho vào nấu cùng với gạo thành cháo để ăn 2 lần/ngày. Với món cháo này người bệnh nên kiên trì ăn 2-3 ngày sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.
Nguyên liệu 2 quả thận lợn, 15 đỗ trọng, 40g hạch đào nhân. Sơ chế sạch sẽ nguyên liệu rồi thái nhỏ thận cho thêm đỗ trọng, hạch đào nhân vào nấu thành cháo. Dùng để ăn thay cơm trong 2-3 ngày không chỉ cải thiện chứng đi tiểu nhiều, mà còn rất tốt cho nam giới bị liệt dương.
Bài thuốc từ cù mạch và hạt kê
Lấy 40g cù mạch đun lên để nấu nước thuốc. Sau đó cho 50g hạt kê vào nấu thành cháo dùng để ăn 2 lần mỗi ngày giúp chữa chứng tiểu nhiều lần, tiểu đau, dòng tiểu ngắn.
Hạt hướng dương và khiếm thực chữa đi tiểu nhiều
Chuẩn bị 50g hạt hướng dương, 30g khiếm thực. Đầu tiên tách lấy hạt hướng dương và giã nát, sau đó trộn cùng với khiếm thực nấu canh để chữa đi tiểu nhiều lần, nước tiểu đục, đau thắt lưng, nhức mỏi chân, cơ thể mềm yếu.
Bài thuốc từ bí đao xanh và bạch quả
Lấy nửa quả bí đao xanh nạo vỏ, thái miếng và cho thêm bạch quả đun lấy nước uống. Dùng để uống 1 lần mỗi ngày có công dụng chữa chứng tiểu tiện nhiều lần.
Bài thuốc từ sinh địa hoàng và trứng gà, muối
Đầu tiên, nấu sinh địa hoàng lấy nước rồi đập trứng gà vào khuấy đều. Sau đó, cho muối vào hấp cách thủy để thành món canh trứng để ăn hàng ngày giúp chữa bệnh tiêu khát, thắt lưng mỏi, miệng khô, tiểu nhiều lần trong ngày.
Chế độ ăn cho người đi tiểu nhiều lần trong ngày
Khi áp dụng các bài thuốc dân gian điều trị chứng tiểu rắt, tiểu nhiều, người bệnh cũng cần nắm rõ những nguyên tắc ăn uống khoa học. Tùy thuộc thể trạng của mỗi người mà sử dụng các thực phẩm khác nhau:
Trước hết cần thanh lương thông lợi, nên ăn đỗ xanh, măng tre, bí xanh, đỗ đỏ, dưa hấu…
Trường hợp thuộc tỳ thận lưỡng hư, cần bổ sung các loại thực phẩm thành bổ như thịt gà, trứng, hạt sen, sơn trà, khoai tây, các loại quả.
Người bị lâm chứng cần kiêng các thực phẩm có tính cay, kích thích, đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, đồ ăn nhanh.
Uống nước đun sôi để nguội, nước lọc hoặc nước trà.
Chế độ ăn uống đối với người bệnh tiêu khát, có lượng nước tiểu mỗi lần nhiều cần chú ý:
Hạn chế các loại đường, thực phẩm giàu chất béo, đồ ăn có nhiệt lượng cao, tinh bột, bánh kẹo…
Tăng cường các loại thực phẩm giàu protein từ động vật, thực vật, các loại trái cây, rau củ như thịt nạc, thịt gà, cá, trứng, các loại đậu, ngô, rau xanh.
Kiêng các chất kích thích như rượu bia, cafe, hút thuốc lá.
Tiểu nhiều là thận tốt hay xấu?
Thận là cơ quan trong hệ bài tiết, bao gồm 2 quả có kích thước bằng hạt đậu nằm trong khoang bụng. Vai trò của thận là lọc chất lỏng và lọc máu trong cơ thể giúp sản xuất nước tiểu và tái hấp thu các axit amin, glucose, nước đồng thời đào thải chất cặn bã trong nước tiểu ra ngoài. Vậy tiểu nhiều là thận tốt hay xấu?
Quan điểm của Tây y, đi tiểu nhiều lần trong ngày do thói quen xấu hoặc bệnh lý, trong đó có chức năng thận bị suy giảm như viêm cầu thận, viêm bể thận, sỏi thận, suy thận… Còn theo Y học cổ truyền, tiểu nhiều do bàng quang và chức năng của thận bị suy giảm.
Vì vậy, đi tiểu nhiều thường bắt nguồn do thận xấu gây nên. Khi mắc các bệnh về thận sẽ giảm chức năng lọc máu và làm mất đi những chất có lợi cho cơ thể, tái hấp thu lượng nước tiểu lớn, cản trở nước tiểu vận chuyển tới bàng quang, bể thận. Không chỉ thế, các bệnh về thận còn khiến cho người bệnh có triệu chứng ớn lạnh, đau lưng và nguy hiểm nhất là ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nam giới.
Nếu là đi tiểu nhiều do bệnh lý cần đi thăm khám để được bác sĩ kê đơn thuốc điều trị. Tùy theo tình trạng và nguyên nhân gây bệnh bác sĩ sẽ có phác đồ phù hợp. Sử dụng thuốc kháng Cholinergic để giảm sự co thắt ở bàng quang, giúp cải thiện được tình trạng mất kiểm soát ở bàng quang và giảm tình trạng đi tiểu nhiều lần. Còn nếu tiểu nhiều do thói quen, thì người bệnh chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống, nghỉ ngơi khoa học và hợp lý thì bệnh sẽ được cải thiện sớm.